maandag 6 augustus, Mashovhela

7.30 uur; we hebben wel zin in een koppie thee; geen kan heet water voor ons huisje neergezet helaas.
De douche is na 10 minuten wel warm maar er komt een pisstraaltje uit. Vooruit niet zeuren; gewoon afspoelen dan maar met een pisstraaltje.
Het w.c. papier is op en er ligt nergens een nieuwe rol. Gelukkig staat er een doos tisseus.
Voordat we naar de eetzaal lopen doe ik nog even een pleister op mijn vinger en door een rare beweging schiet het in mijn rug. Spit.....
Oef ik kan niet meer op of om, pijnlijk en erg vervelend.
Met spit en al komen we in de eetzaal aan en ploffen neer bij een tafeltje dat lekker in het zonnetje staat. Wilson is wederom de ober en maant ons om aan een andere tafel te gaan zitten, want deze tafel had hij niet voor ons in gedachte. Die andere tafel staat echter in de schaduw en mijn opmerking dat ik graag in de zon wil zitten legt hij terzijde. Hij had andere plannen met ons. We moeten wel een beetje lachen om deze gang van zaken. Hele eetzaal zo goed als leeg, er komt na ons geen ander meer om te ontbijten, dus waarom moeten we in de schaduw zitten eigenlijk? Maar goed, de zon komt uiteindelijk vanzelf het hoekje om piepen bij onze tafel, omdat het nogal lang duurt voordat ons fried-egg klaar is. Volgens ons moet Wilson alles alleen doen, ook de eieren bakken voor de gasten. We nemen ondertussen nog maar een kopje thee; oepshet hete water op! Ik neem maar even een lekker schaaltje yoghurt dan; oeps geen schaaltjes meer..... Arme Wilson, het groeit een beetje boven zijn petje. Hoe gaat dat hier als de hele toko vol zit???
Om 9 uur vertrekken voor de Arts & Craft tour lukt niet door het lange ontbijt, maar zo rond half 10 kunnen we dan wel vertrekken. We rijden eerst naar een project waar blinden en slechtzienden arts & craft maken. Helaas is het net break-time en zien we de mensen niet aan het werk. Wel wat werk gezien dat al klaar is. Er worden matten gemaakt, hekwerk, kralenwerk en kaarsen. Er is ook een houtbewerker maar die is niet blind vertelt de mevrouw ons, de machine's zijn te gevaarlijk voor een blinde. Hij is wel doof, hetgeen dan wel weer een handige handicap is bij dit soort werk. De blinden- en slechtzienden leren hier om zichzelf te redden met een blindenstok (geen blinde geleide honden voor ze), braille en men probeert ze iets te leren waarmee ze wat geld kunnen verdienen in de toekomst. Vandaar het kaarsen maken, matten weven, enz.
Daarna rijden we (schud schud) naar een pottery, waar een grote groep vrouwen potten kleit, bakt en afwerkt. Twee van de vrouwen doet ons voor hoe je zo'n potje maakt. Lijkt erg simpel, maar is dat niet. Het kindje dat op de rug van een van de vrouwen in een soort draagdoek zit, heeft meer onze aandacht dan het maken van de potjes. De oven die verderop in het veld staat krijgt ook nog een bezoekje van ons en mag op de foto. Een groepje vrouwen is met een vermaalmachine bezig om stenen te vergruizen. Een lekker stoffig werkje dat ze doen zonder mondkapjes voor. Het gruis gebruiken ze om het Venda huisje dat net gebouwd is, te voorzien van een grijze pleisterlaag.
Nadat ik me weer in de jeep heb gehezen, rijden we naar een oude woodcarver. Die goede man blijkt echter al 4 jaar dood te zijn. Zijn zoon is er nog wel en ook een oud vrouwtje met flinke staar in haar ogen. Als we in het huisje mogen kijken naar werk dat er nog van de vader over is, loopt de oude vrouw mee en begint de beelden af te stoffen. Er staan er nog zo'n stuk of 7, meer is er niet over van zijn werk. Aandoenlijk dat dat vrouwtje de beelden gauw ging afstoffen! De zoon laat ook nog twee enorme 'drums' zien die zijn vader heeft gemaakt en te koop zijn. De drums zijn gemaakt van een uitgeholde boomstam met een ingenieus handvatsysteem, waar een stok doorheen kan, zodat dragers de zware drum met elkaar kunnen vervoeren. Het vel van de drums is een koeienhuid die er met houten nagels op gespsannen is. Er komt een enorm geluid uit; te horen tot in de verre omtrek. Marcel geeft met een stok een paar klappen op de drum. Met je handen wil je deze drum niet beslaan, er lopen allerlei maden op....De meeste foto's maak ik van het oude vrouwtje dat de was aan het doen is. Het bezoek aan dit adres is qua Arts en Crafts niet zo heel interessant, maar het geeft wel de gelegenheid om eens een blik te werpen in het huis van locale bewoners. Ik weet niet of ik het al eerder schreef, maar men maakt zich hier niet druk over interieur, stoffering of accesoires. Het belangrijkste staat er in en alles is stoffig. Het is buiten dan ook erg stoffig. In het droge winterseizoen, waarbij het in augustus ook vaak extra waait, is het onmogelijk om je huisje of jezelf stofvrij en netjes te houden. Onze lichte kleding verkleurt ook langzaam en krijgt een rode waas.
Na dit bezoek gaan we naar een andere woodcarver. Hij leeft nog en heeft mooie beelden staan. Deze meneer gaat regelmatig naar het buitenland (was ook eens in Holland) en geeft ook les. Deze man maakt ook muziekinstrumenten en daar had hij er verschillende van staan.
Natuurlijk hebben we niks nodig, maar kopen toch wat; een zingende vis. Wat moet je er mee? We hangen het wel ergens aan de muur, dus als je een keer wil komen pingelen op dat ding; altijd welkom!
Bij deze carpenter hebben we ook de lunch. Het waait buiten te hard dus eten we binnen in de rondavel van de carpnter. Bethwel klapt zijn tafel uit, pakt 3 campingstoelen en zijn koelboxen met eten en drinken. Tussen de muziekinstrumenten van de houthakker eten we de lunch op. Ik ben maar op de koelbox gaan zitten, want ik zag het al gebeuren dat ik eenmaal in die campingstoel, er nooit meer uit zou kunnen komen met mijn spit. Een "plasje maak" we in het hokje achter op het terrein van de carpenter. Losse deur ervoor; een wc bril in het cement boven het poepgat. Klinkt wel ranzig, ruikt ook ranzig , maar toch zag het er wel schoon uit. Toch leuk om eens in zo'n hokje geweest te zijn :-D!
Na de lunch rijden we zo'n anderhalf uur op dan weer verharde, dan weer onverharde wegen. Ik heb een flinke ibuprofen op, dus mijn pijngrens is verlegd. We bezoeken geen andere Arts & Craft meer blijkt. Ahum.....volgens ons stond er nog veel meer op het programma, maar natuurlijk hebben we de beschrijving niet mee genomen en weten we het niet precies. Eenmaal in ons huisje toch nog even na gelezen; een markt, textielwerkplaats en kralenkunst zouden we ook nog bezoeken. Deze tour was niet bepaald goedkoop en eigenlijk moeten we er wat van zeggen dat we minder hebben gezien dan beloofd was, maar we zijn allebei een beetje te soft wat dat betreft. Misschien morgen toch even naar vragen.
Vanavond zijn we nog de enige gasten in de lodge en Marcel vraagt na de ervaring van gisteren (de lamknokkels) wat er op het menu zal staan. Deze keer krijgen we de keuze uit vlees of vis. Even goed nagevraagd of er botten of gratenwerk bij zat. Nee? Oke, doe dan maar de vis. Het was lekker en inderdaad geen graten. Met ons buikje rond hebben we de koffie weer bij het haardvuur op geslurpt en zo komt er alweer een dag in Zuid-Afriksa ten einde. We vragen maar niet of we nog even achter de computer mogen, want het is hier niet alleen qua gasten uitgestorven maar ook qua personeel. Bij de receptie (daar is de computer ) is het aarde donker. Nu dus maar even op mijn ipad het verhaal maken. Later maar op de waarbenjij.nu. zetten.
Weltrusten!